Αντισταθείτε στον βιασμό των συνειδήσεων

«Τα social media διαβρώνουν τα βασικά θεμέλια του τρόπου συμπεριφοράς των ανθρώπων (…) μπορούν να χειραγωγήσουν μεγάλες μάζες (…) εκμεταλλευόμενα την ανθρώπινη ψυχολογία (…) δεν το καταλαβαίνετε αλλά σας προγραμματίζουν (…) παραχωρείτε την πνευματική σας ανεξαρτησία…»

Chamath Palihapitiya, πρώην αντιπρόεδρος Facebook

Δεν είναι μόνο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έχουν γίνει επικίνδυνα για την ελευθερία του ανθρώπου. Ολόκληρο στρατό διαμορφωτών της κοινής γνώμης με σκοπό τη χειραγώγησή της, εντόπισε σε πάνω από τριάντα χώρες έκθεση μιας Μ.Κ.Ο., σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση της εφημερίδας The Guardian. Η έρευνα είχε ως σκοπό τον εντοπισμό της παραπληροφόρησης. Όπως προέκυψε, σε πολλά κράτη υπάρχουν ειδικές ομάδες για την απαξίωση ανεξάρτητων φωνών, τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και την κακόβουλη πληροφόρηση. Ψέματα αναμειγνύονται με γεγονότα. Χτίζονται πολιτικά ονόματα και καριέρες. Σπιλώνονται υπολήψεις αντιπάλων.

Εμφανή είναι τα αποτελέσματα της χειραγώγησης ιδίως μέσα από τις διαφημίσεις και τα Μ.Μ.Ε.

Με αποκορύφωμα αυτό που αποκαλούν στις μέρες μας «Μαύρες Παρασκευές». «Θεσμό» που δημιούργησε ο άκρατος καταναλωτισμός του Δυτικού ανθρώπου. Μέσα από μια συστηματική καθοδήγηση, επιτυγχάνεται η υποδούλωση και πλήρης υποταγή του καταναλωτή. Πρόκειται για μια εικόνα απόλυτης χειραγώγησης που θυμίζει την αγελαία χαρά των προβάτων, όταν ορμούν στην ταΐστρα, μόλις ανοίξουν οι πόρτες του μαντριού.

Στην πραγματικότητα, βρισκόμαστε μπροστά σε έναν βιασμό της ανθρώπινης συνείδησης. Επιχειρείται μια υποδούλωση με τρομακτικές συνέπειες στην ανθρώπινη αυτοσυνειδησία.

Ίσως να αποτελεί συνέχεια  της αλλοίωσης της ηθικής που συντελέστηκε τον περασμένο αιώνα… Η ηθική του ισχυρού, με την ανάλγητη θεωρία του «υπερανθρώπου» του Νίτσε, δημιούργησε το απάνθρωπο πρόσωπο της εξουσίας. Η επιβολή της ηθικής του «δυνατού» είχε ως αποτέλεσμα να θεωρείται ντροπή να είναι κανείς ηθικός και ο ταπεινός να θεωρείται «αδύναμος». Κάθε άνθρωπος λοιπόν που αντιδρά και θα ήθελε να αγωνιστεί εναντίον της προαναφερθείσας χειραγώγησης μπορεί εύκολα να κατηγορηθεί ως «ηθικός», «ταπεινός», «αδύναμος». Ως υπερβολικός και «ξεπερασμένος». Με αποτέλεσμα οι ηθικές αξίες του χριστιανισμού και ειδικότερα η αγάπη να θεωρείται ηθική των δούλων και των αδυνάμων.

Ο κίνδυνος που ελλοχεύει σήμερα στην κοινωνία μας, ο κίνδυνος του άκρατου ωφελιμισμού και ατομισμού, είναι να διαγραφούν όχι μόνο οι βασικές ηθικές αξίες, αλλά να διαπλασθούν ελαστικές συνειδήσεις ή – το χειρότερο – να δημιουργηθούν άλλες συνειδήσεις.

Στις μέρες μας επιχειρείται η διάπλαση ενός νέου τύπου συνείδησης.

Μιας συνείδησης που είναι αντανάκλαση της τραγικής κοινωνικής πραγματικότητας. Μιας συνείδησης που διέπεται από τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης, της «πεπτωκυίας φύσεως»  με τα πρωτόγονα πάθη και ζωώδεις ροπές. Αποκτώντας όμως ο άνθρωπος μια τέτοια «συνείδηση», γίνεται  ανάλγητος και αδιάφορος αλλά και εύκολα χειραγωγούμενος, για να καταλαγιάσει δε τις τύψεις και τον έλεγχο της συνείδησής του, αφήνεται στα πάθη του, πιστεύοντας έτσι ότι η συνείδησή του δεν θα τον ενοχλεί. Θεωρεί – χωρίς ίσως να είναι αυτό μια συνειδητή επιλογή – ότι η ηθική εξαχρείωση και η ψυχική πώρωση είναι η μόνη λύση. Ψάχνοντας για «ποιότητα ζωής», βυθίζεται σε μια πρωτόγονη και ζωώδη κατάσταση που όμως θεωρεί φυσιολογική.

Ενώ μέσα του ζητάει τον χαμένο παράδεισο και την ευτυχία, η μόνη πρόταση ζωής που προβάλλεται είναι η κόλαση. Γιατί κόλαση είναι το να μην αγαπάει κανείς, να ζει μόνο για τον εαυτό του. Κόλαση είναι ο άκρατος ατομισμός, η αναλγησία, ο ηδονισμός και η κυριαρχία των παθών.

Μόνη λύση, μόνη απάντηση σε αυτήν την χειραγώγηση και τον βιασμό της συνείδησής μας, είναι αγώνας και αντίσταση.

Μια αντίσταση παρόμοια με αυτήν που έκαναν οι πρόγονοί μας στην Τουρκοκρατία εναντίον του Τούρκου κατακτητή ή στην κατοχή εναντίον των ορδών του φασισμού. Χρειάζεται αγώνας σκληρός, όμοιος με αυτόν που δίνουν οι λαοί για την εθνική τους ελευθερία και ακεραιότητα. Ένας αγώνας εναντίον του ευτελισμού του ανθρωπίνου προσώπου και της πνευματικής υποδούλωσης.

Η μόνη πηγή ελπίδας, ίσως και η μοναδική, είναι η συνείδηση και η ταυτότητα, όπως διαμορφώθηκε από τις αξίες της Ορθόδοξης χριστιανικής ζωής και παράδοσής μας. Να ανακαλύψουμε και να προβάλουμε τα στοιχεία της, τα ήθη και τις αξίες της, το πνεύμα της θυσίας, το πνεύμα της προσφοράς και την έννοια του «φιλότιμου», όπως διασώζεται στους προγόνους μας.

Αντισταθείτε στον βιασμό των συνειδήσεων – π. Ε.