Ο τόπος και οι χοροί του: «Άη Γιώργης»

Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΟΥ
Ένα οδοιπορικό στην ελληνική παράδοση

ΚΕΡΚΥΡΑ: ΆΗ ΓΙΩΡΓΗΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Στις αρχές του 20ου αιώνα εμφανίζεται στην περιοχή Λευκίμμης ο χορός Άη Γιώργης. Χορεύεται μόνο από γυναίκες, αλλά παρ’ όλα ταύτα έχουμε καταγραφή προφορική ότι χόρευαν και άνδρες στη Λευκίμμη το 1960, σε δίσημο και τετράσιμο ρυθμό δέκα κινήσεων. Μέχρι το 1950 χορευόταν χωρίς μουσική, τραγουστά, ιδίως τις Απόκριες, από την κορυφαία και μετά επαναλαμβανόταν από τους χορευτές.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Είναι γυναικείο χορός και χορεύεται σε κύκλο με λαβή από το μικρό δάκτυλο και τα χέρια τεντωμένα προς τα εμπρός και ελαφρά κάτω, ενώ με τα υπόλοιπα δάκτυλα κρατάνε μαντήλια μεγάλα, όμοια με εκείνα της κεφαλής και του λαιμού. Όπως είναι σε κύκλο με μέτωπο προς το κέντρο, κρατούν με τα δυο τους χέρια το μαντήλι διαγωνίως, ενώ συγχρόνως πιάνουν την κάτω γωνία της προηγούμενης με το αριστερό χέρι και της επόμενης με το δεξί με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μια σειρά από συνεχόμενα μαντήλια από όλες τις γυναίκες στο ύψος που φτάνουν τα χέρια όταν τα αφήνουν να κρεμαστούν προς τα κάτω. Όταν χορεύουν κάνουν κινήσεις με τα χέρια μπρος – πίσω και έτσι τα μαντήλια σηκώνονται και κατεβαίνουν.

Η αρχική θέση είναι η προσοχή· το μουσικό μέτρο του χορού είναι δίσημο (2/4) και τα βασικά του βήματα είναι δέκα (10), τα οποία ολοκληρώνονται σε 5 μουσικά μέτρα.

Το πασίγνωστο και δημοφιλές τραγούδι «Κάτω στον Άη Γιώργη»

Το τραγούδι «Κάτω στον Άη Γιώργη» έλκει την καταγωγή του από τα Ακριτικά τραγούδια και είναι από τα παλαιότερα τραγούδια της κερκυραϊκής παράδοσης. Οι στίχοι του, κατά μία εκδοχή, αναφέρονται στον Γιαννάκη -γιο του φημισμένου ακρίτα Ανδρόνικου- και στον άδικο θάνατό του από τους Τούρκους, στα τέλη του 10ου αιώνα. Μια άλλη εκδοχή θέλει τον Γιαννάκη να είναι γιος του αυτοκράτορα Ανδρόνικου. Ο θρήνος για τον θάνατό του γίνεται θρύλος και, με τη μορφή δημοτικού τραγουδιού φτάνει στα πέρατα της αυτοκρατορίας, από τον Πόντο και την Καππαδοκία, μέχρι την Κύπρο, την Κρήτη  και την Κέρκυρα.

Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή, η οποία θέλει το τραγούδι να μιλά για έναν λαϊκό ήρωα που έχασε τη ζωή του πολεμώντας γενναία σε μια από τις πολιορκίες της Κέρκυρας από τους Τούρκους την περίοδο της ενετοκρατίας, στην παραλία, κοντά στο «Κρύο το Νερό», στον Άη  Γιώργη.

Κάτω στον Άη Γιώργη στο κρύο το νερό
σκοτώσαν’ το Γιαννάκη τον ακριβό υιό,

Τούρκοι τον (ε)σκοτώσαν’ Ρωμιοί τον κλαίγανε
τα δυο του τ’ αδερφάκια τον (ε)γυρεύανε,

Πάνε και τον εβρίσκουν μέσα σε μια λακιά
εκεί τον εσκοτώσαν οι Τούρκοι τα σκυλιά,

Σήκω μωρέ Γιαννάκη να πάμε σπίτι μας
που κλαίει η αδερφή  μας κλαίει κι η νύφη μας

Πηγές:
http://dance-pandect.gr
http://pelop.pde.sch.gr
Χοροστάσι